Khi quan sát một buổi trị liệu nhóm, có lẽ phụ huynh sẽ thấy những hình ảnh quen thuộc: Trẻ xếp hàng chờ đến lượt, cô phát tín hiệu cho từng bạn, cả nhóm cùng cổ vũ nhau hoàn thành nhiệm vụ. Đằng sau những hoạt động tưởng như đơn giản đó, là cả một quá trình rèn luyện có mục tiêu – gọi là “hoạt động luân phiên nhóm”.
1. Hoạt động luân phiên là gì?
Đó là những hoạt động mà trong đó mỗi trẻ phải chờ đến lượt mình để tham gia – có thể là ném bóng, gắn hình, hay chạy tiếp sức.
Nguyên tắc “luân phiên” giúp trẻ hiểu quy tắc xã hội cơ bản: “ai cũng có phần, nhưng cần chờ và tôn trọng người khác”.
Đây là bước tiến lớn đối với những trẻ từng chỉ quen làm việc một mình, hoặc chưa hiểu khái niệm “đến lượt con”.
2. Lợi ích của hoạt động luân phiên nhóm
-
Phát triển khả năng chờ đợi: trẻ học cách kiềm chế, chờ đến lượt – nền tảng cho hành vi xã hội.
-
Hình thành sự chú ý chung: trong khi chờ, trẻ vẫn quan sát bạn, qua đó học thêm kỹ năng và biểu cảm.
-
Tăng cường khả năng quan sát tín hiệu: trẻ nhận biết khi nào đến lượt mình, khi nào cần dừng lại.
-
Kích thích giao tiếp: trẻ gọi tên bạn, nói “đến lượt con”, “con làm nhé” – vừa là lời nói, vừa là tương tác.
3. Ứng dụng trong can thiệp tại Hoàng Đức
Trong chương trình trị liệu của Hoàng Đức, hoạt động luân phiên nhóm được thiết kế phù hợp từng độ tuổi và khả năng của trẻ. Với trẻ nhỏ hoặc mới can thiệp, trò chơi được đơn giản hóa, có nhiều gợi ý bằng hình ảnh hoặc tín hiệu âm thanh. Với trẻ lớn hơn, cô sẽ tăng độ phức tạp: trẻ cần tuân theo quy tắc nhóm, thực hiện nhiệm vụ có nhiều bước, hoặc phối hợp cùng bạn. Nhờ cấu trúc ổn định, trẻ dần chuyển từ việc “chơi theo cô” sang “chơi cùng bạn”, và từ đó, giao tiếp xã hội được mở rộng một cách tự nhiên.
4. Sự đồng hành của chuyên viên và phụ huynh
Chuyên viên trị liệu nhóm tại Hoàng Đức không chỉ hướng dẫn hoạt động mà còn liên tục quan sát phản ứng của từng trẻ – ghi nhận biểu hiện cảm xúc, sự chú ý, khả năng chờ đợi và cách trẻ tham gia nhóm. Sau mỗi buổi, chuyên viên thường phản hồi cho phụ huynh để phụ huynh hiểu rõ kỹ năng đang được rèn và có thể áp dụng tại nhà (ví dụ: cùng con xếp hàng, chờ đến lượt trong trò chơi gia đình).
5. Mỗi lượt chơi – một bước tiến nhỏ của trẻ
Hoạt động luân phiên nhóm không chỉ rèn kỹ năng xã hội, mà còn giúp trẻ cảm nhận niềm vui khi được công nhận và chờ đợi. Khi trẻ hiểu rằng “mình có lượt”, “bạn cũng có lượt”, trẻ đã học được nền tảng của tôn trọng, hợp tác và gắn kết xã hội – điều mà mọi hành trình hòa nhập đều cần có.
Chờ đợi, quan sát, đến lượt và cổ vũ bạn – những hành động nhỏ nhưng là bước tiến lớn trong hành trình học kỹ năng xã hội. Qua các hoạt động luân phiên nhóm, trẻ không chỉ rèn khả năng kiểm soát hành vi mà còn cảm nhận được niềm vui khi được sống, chơi và lớn lên cùng người khác.
Tại Hoàng Đức, trị liệu nhóm được xây dựng dựa trên sự kết hợp giữa trị liệu hành vi, giáo dục đặc biệt và tâm lý học phát triển. Mỗi hoạt động đều được thiết kế để trẻ trải nghiệm thực tế — từ trò chơi vận động, trò chơi giao tiếp, đến hoạt động nhóm nhỏ có sự hỗ trợ của chuyên viên. Mục tiêu là giúp trẻ hiểu được quy tắc xã hội, biết chờ đợi, biết chia sẻ và biết cách thể hiện cảm xúc một cách phù hợp. Chính trong không gian nhóm ấy, trẻ được học cách “thuộc về” – được bạn đón nhận, được thầy cô hướng dẫn và được cha mẹ nhìn thấy sự thay đổi từng ngày. Mỗi nụ cười, mỗi lần trẻ chủ động tham gia đều là một dấu mốc trong hành trình phát triển xã hội của con.
Phụ huynh có thể theo dõi các hoạt động trị liệu nhóm tại Hoàng Đức để hiểu thêm về cách con học cách sống giữa tập thể – một hành trình vừa kiên nhẫn vừa đầy niềm vui.
