Sự phát triển kỹ năng xã hội thông qua chơi là một trong những mục tiêu quan trọng nhất trong can thiệp sớm ASD. Nhiều phụ huynh lo lắng khi thấy con chỉ chơi một mình, không quan tâm đến bạn bè. Tại Hoàng Đức, chúng tôi thấu hiểu rằng trẻ cần được dạy từng bước để từ chơi cá nhân tiến đến chơi tương tác – đó là một lộ trình có cấu trúc, không phải ngẫu nhiên.
1. Các Giai Đoạn Phát Triển Kỹ Năng Chơi Của Trẻ
Để giúp con, cha mẹ cần biết con đang ở giai đoạn nào:
- Chơi Đơn Độc (Solitary Play): Trẻ chơi một mình, không quan tâm đến những người xung quanh.
- Chơi Song Song (Parallel Play): Trẻ chơi cạnh nhau, dùng cùng loại đồ chơi, nhưng không tương tác hay chia sẻ. Đây là bước đệm đầu tiên để trẻ quen với sự hiện diện của người khác.
- Chơi Liên Kết (Associative Play): Trẻ chơi chung một hoạt động, đôi khi trao đổi đồ chơi nhưng chưa có mục đích chung rõ ràng.
- Chơi Hợp Tác (Cooperative Play): Trẻ chơi theo một luật chơi hoặc mục đích chung (ví dụ: cùng xây một lâu đài, cùng chơi trò bán hàng).
2. Chiến Lược Chuyển Đổi: Từ Song Song Đến Tương Tác
Mục tiêu của chúng ta là giúp trẻ tiến lên ít nhất một bậc.
Bước 1: Khởi đầu bằng Chơi Song Song Có Cấu Trúc
- Chọn đồ chơi giống nhau: Cho con chơi xếp hình, và bạn cũng chơi xếp hình ngay bên cạnh con.
- Thiết lập khoảng cách gần: Ban đầu, hãy ngồi gần con để con làm quen với sự hiện diện của bạn.
- Đưa ra mô tả (Narrating): Không yêu cầu con chơi với bạn, chỉ mô tả những gì con đang làm. (Ví dụ: “Con đang xếp khối màu đỏ lên. Khối này cao quá!”)
Bước 2: Dẫn Dắt vào Tương Tác (Interacting)
- “Cầm Chừng” Đồ Chơi: Giữ một phần quan trọng của đồ chơi con đang dùng (ví dụ: khối cuối cùng để hoàn thành tháp). Đợi con đưa mắt nhìn hoặc cố gắng lấy.
- Chơi Luân Phiên Đơn Giản: Tập trung vào các trò chơi chỉ cần luân phiên 2 bước. (Ví dụ: Bạn lăn bóng cho con, con lăn bóng lại cho bạn. Trò chơi “Cùng nhau đẩy xe”)
- Bắt Chước Hành Động Của Con: Nếu con đang vỗ tay, bạn vỗ tay theo. Điều này giúp con cảm thấy được kết nối.
III. Cộng Đồng Hoàng Đức: Nơi Kỹ Năng Xã Hội Bắt Đầu
Các chuyên viên tại Hoàng Đức sử dụng các kỹ thuật như PRT (Pivotal Response Treatment) và Floortime trong môi trường nhóm có cấu trúc, khuyến khích trẻ tự khởi xướng giao tiếp và tương tác xã hội trong các hoạt động vui chơi.
Kỹ năng chơi là chìa khóa mở cánh cửa hòa nhập. Việc trẻ phát triển từ chơi một mình đến chơi chung là một quá trình cần sự kiên nhẫn và phương pháp đúng. Trung tâm Trẻ tự kỷ Hoàng Đức cam kết đồng hành cùng con bạn thông qua các chương trình trị liệu nhóm và các buổi ngoại khóa thực tế. Chúng tôi cung cấp các chiến lược chơi đã được khoa học chứng minh, giúp con bạn phát triển khả năng xã hội một cách tự nhiên và bền vững. Đừng để con bạn chơi một mình mãi. Hãy liên hệ với Hoàng Đức để được tư vấn về lộ trình phát triển kỹ năng chơi và xã hội, giúp con bạn tìm được niềm vui kết nối cùng bạn bè!
