ĐÁNH GIÁ CHẨN ĐOÁN

I. Thế nào là đánh giá chẩn đoán?

Đánh giá để chẩn đoán lâm sàng là công việc mà nhà chuyên môn đủ năng lực thực hiện các khám xét, đánh giá lâm sàng và trắc nghiệm tâm lý …, đồng thời dựa theo các bảng tiêu chuẩn chẩn đoán (cụ thể là tiêu chuẩn DSM – 5 và ICD – 11) để xác định chính xác rối loạn/ bệnh tật của trẻ. Ngoài việc chẩn doán xác định, nhà chuyên môn cũng sẽ xem xét các rối loạn/ bệnh khác đi kèm (nếu có). Sau khi xác định chẩn đoán hoặc chẩn đoán tạm thời, nhà chuyên môn tiến hành đề nghị đánh giá phát triển cụ thể theo từng vấn đề mà trẻ gặp phải, tương ứng với các lĩnh vực chuyên môn trong nhóm đa ngành. Đồng thời, tư vấn và xác định thêm các nhu cầu của cha mẹ hoặc người chăm sóc về các định hướng can thiệp và xác định các nhu cầu hỗ trợ.

II. Đánh giá chẩn đoán sẽ diễn ra như thế nào?

Việc đánh giá chẩn đoán thường dựa vào kết quả từ các các thang/ trắc nghiệm tâm lý sàng lọc ban đầu, quá trình phỏng vấn các thông tin từ cha mẹ hoặc người chăm sóc chính (các thông tin quá trình mang thai và phát triển sau sinh, quá trình giáo dục nuôi dưỡng trẻ, tiền sử gia đình,…) và quá trình quan sát, nhận định trực tiếp trên trẻ để tiến hành chẩn đoán.

Đối với các trường hợp khó chẩn đoán do triệu chứng mờ nhạt, không rõ ràng và cần thêm các dữ liệu khách quan khác, các nhà chuyên môn thực hiện chẩn đoán yêu cầu được đánh giá cận lâm sàng bằng các công cụ sàng lọc phát triển được chuẩn hóa. Các nhà chuyên môn thực hiện sàng lọc thuộc các ngành khác nhau liên quan đến các vấn đề phát triển của trẻ như: Tâm lý lâm sàng, Ngôn ngữ trị liệu, hoạt động trị liệu,…tiến hành đánh giá nhanh và thảo luận cùng nhà chuyên môn thực hiện chẩn đoán để căn cứ chẩn đoán đúng vấn đề.

Đối với các trường hợp trẻ có các vấn đề liên quan đến thực thể y khoa, những yếu tố khác ảnh hưởng tới các biểu hiện của trẻ, nhà chuyên môn có thể cần tham khảo thêm các ý kiến từ các nhà chuyên môn ở lĩnh vực khác (Vật lý trị liệu, bác sĩ chuyên khoa các ngành tai, mũi, họng,..). Hoặc nhà chuyên môn sẽ yêu cầu chuyển ca đến đơn vị, cơ sở đủ năng lực để đánh giá bổ sung trước khi có chẩn đoán chính xác.

Thời gian cho một lần đánh giá chẩn đoán khoảng 45 – 90 phút (tuỳ vào trường hợp).

III. Ai sẽ thực hiện đánh giá chẩn đoán?

Việc thực hiện chẩn đoán lâm sàng phải do các bác sĩ chuyên khoa tâm thần, hoặc nhà tâm lý lâm sàng (có trình độ Tiến sĩ), bác sĩ chuyên khoa phục hồi chức năng, những người được đào tạo và có kinh nghiệm trong lĩnh vực chẩn đoán đánh giá các vấn đề phát triển của trẻ.